Cashflow cz1

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
MATERIAŁY EDUKACYJNE
ANALIZA RACHUNKU PRZEPŁYWÓW ŚRODKÓW
PIENIĘŻNYCH (CASH FLOW ) – INFORMACJE
PODSTAWOWE
Miernikiem kondycji finansowej firmy jest nie tylko wypracowany zysk netto.
Bardzo ważne są przede wszystkim przepływy zasobów pieniężnych w firmie, które
określają wypłacalność i płynność firmy.
Podstawową funkcją zestawienia rachunku przepływów środków pieniężnych,
czyli cash flow, jest przedstawienie faktycznych wpływów (czyli źródeł pochodzenia
pieniędzy) oraz wydatków (czyli potrzeb firmy, na jakie spożytkowano uzyskane
środki pieniężne). Cash flow jest nadwyżką pieniężną wyrażoną w „żywej gotówce”,
uzyskaną przez przedsiębiorstwo w wyniku jego działalności. Zestawienie cash flow
pozwala ocenić zdolność przedsiębiorstwa do samofinansowania. Samofinansowaniem
natomiast nazywamy zdolność do pokrywania bieżących zobowiązań firmy jedynie
wewnętrznym źródłem finansowania uzyskanym przez firmę.
Rachunek przepływów środków pieniężnych został wprowadzony jako
obowiązkowy element sprawozdania finansowego w Stanach Zjednoczonych już w
latach 30. W krajach Europy Zachodniej sprawozdanie to zaczęto wprowadzać dopiero
kilkanaście lat temu, ale wcześniej wykorzystywano sprawozdanie z przepływów
finansowych (zwane również sprawozdaniem z przepływu funduszy), które różni się
konstrukcją od rachunku przepływów pieniężnych, chociaż w gruncie rzeczy dostarcza
podobnych informacji. W Polsce rachunek przepływów pieniężnych został
wprowadzony ustawą o rachunkowości z 29 września 1994 r. i stał się obowiązkowym
elementem sprawozdania finansowego począwszy od 1 stycznia 1995 r., i to tylko dla
przedsiębiorstw mających obowiązek badania i ogłaszania sprawozdań finansowych.
Przed tą datą przedsiębiorstwa mogły ograniczać się jedynie do sporządzania bilansu i
rachunku zysków i strat. Jedynie spółki akcyjne zamierzające wejść na giełdę
papierów wartościowych były zobligowane do sporządzania rachunku przepływów
finansowych, i to nie ze względu na obowiązujące przepisy w zakresie rachunkowości,
lecz w wyniku istnienia takiego wymogu ze strony Komisji Papierów Wartościowych.
Warto jednak zaznaczyć, że pomimo braku tego obowiązku, wiele
przedsiębiorstw już przed 1995 rokiem przygotowywało rachunek przepływów
pieniężnych dla własnych potrzeb. Sprawozdania cash flow wymagały również
niektóre banki, w związku z procedurą oceny zdolności kredytowej przedsiębiorstwa,
w przypadku zaciągania kredytu bankowego.
Rachunek przepływów pieniężnych sporządza się, porównując ze sobą dwa
kolejne bilanse przedsiębiorstwa (na początek i koniec okresu sprawozdawczego),
wykorzystując przy tym również niektóre dane uzupełniające oraz pewne wielkości
rachunku zysków i strat. O ile więc bilans przedstawia statyczne wielkości
charakteryzujące przedsiębiorstwo, rachunek zysków i strat przedstawia zaś
skumulowane efekty procesów zachodzących w przedsiębiorstwie w danym okresie, o
ZESPÓŁ REKOMENDACJI I ANALIZ GIEŁDOWYCH DEPARTAMENT KLIENTÓW DETALICZNYCH
1
MATERIAŁY EDUKACYJNE
tyle rachunek przepływów pieniężnych, ukazuje zmiany (zarówno przyrosty, jak i
spadki) stanu środków pieniężnych jakie zaszły w danym okresie, jest więc
sprawozdaniem pokazującym przedsiębiorstwo w sposób dynamiczny. Rachunek
przepływów pieniężnych dostarcza informacji wyrażonych w wartościach
pieniężnych.
Rachunek przepływów pieniężnych wyróżnia trzy kategorie przepływów:
A. Przepływy z działalności operacyjnej,
B. Przepływy z działalności inwestycyjnej,
C. Przepływy z działalności finansowej.
ad. A)
Przepływy z działalności operacyjnej
są to przepływy pieniężne
pochodzące z podstawowej, statutowej działalności spółki, określającej
zasadniczo wynik jej działalności. Są związane bezpośrednio z produkcją,
handlem lub świadczeniami usług. Przepływy te obejmują wpływy gotówkowe
ze sprzedaży, wydatki z tytułu ponoszonych kosztów zakupu materiałów i
surowców do produkcji, płac, czynszów itd. Strumień przepływów operacyjnych
netto jest kluczowym wskaźnikiem zdolności podmiotu gospodarczego do
generowania środków na spłatę długów, utrzymanie zdolności operacyjnej,
płacenie dywidend i na dokonywanie nowych inwestycji bez ubiegania się o
zewnętrzne finansowanie działalności, czyli na przykład o kredyty bankowe.
Operacyjne przepływy pieniężne są przede wszystkim rezultatem transakcji i
zdarzeń, które determinują zysk lub stratę netto podmiotu gospodarczego. Są to
wpływy gotówkowe minus wydatki gotówkowe.
ad. B)
Przepływy z działalności inwestycyjnej
są to przepływy pieniężne
pokazujące rozmiar nakładów, jakie spółka poniosła na powiększenie zasobów
umożliwiających generowanie w przyszłości zysków. Przepływy te obejmują
wydatki z tytułu nabycia rzeczowych składników majątku trwałego, wartości
niematerialnych i prawnych i innych aktywów majątku trwałego oraz wpływy ze
sprzedaży tychże składników. Wydatek na zakup składnika majątku trwałego w
całości stanowi wydatek (odpływ gotówki) z tytułu działalności inwestycyjnej,
pomimo że w zasadzie każdy składnik majątku trwałego jest amortyzowany, tzn.
nie można wpisać wydatku z tytułu jego nabycia jednorazowo w koszty.
ad. C)
Przepływy z działalności finansowej
obejmują wpływy z emisji akcji lub
innych instrumentów finansowych (na przykład obligacji korporacyjnych),
korzystanie z długoterminowego dofinansowania (kredyty bankowe), wypłatę
dywidend i inne wydatki związane z rozliczeniem zysku. Po stronie wydatków
natomiast w tym strumieniu pieniężnym odnotowuje się: wydatki z tytułu
wykupu akcji własnych, wydatki z tytułu spłaty zadłużenia, wydatki z tytułu
spłaty rat w leasingu finansowym.
ZESPÓŁ REKOMENDACJI I ANALIZ GIEŁDOWYCH DEPARTAMENT KLIENTÓW DETALICZNYCH
2
MATERIAŁY EDUKACYJNE
W dobrze funkcjonującym przedsiębiorstwie
saldo przepływów gotówki z
działalności operacyjnej
powinno być dodatnie. Przyjmuje się, że przedsiębiorstwo,
które w długim okresie czasu nie jest w stanie generować dodatniego salda
przepływów gotówki z działalności operacyjnej, jest skazane na upadek. Najczęściej
przyczyną uzyskiwania niedostatecznego salda przepływów z działalności operacyjnej
w długim okresie czasu jest niedostateczna rentowność przedsiębiorstwa. W takiej
sytuacji spółka może jedynie przedłużać wegetację, pokrywając ujemne saldo z
przepływów operacyjnych nadwyżkami gotówki z przepływów inwestycyjnych lub
finansowych.
Saldo przepływów gotówki z działalności operacyjnej powinno być na tyle duże,
aby mogło pokryć ujemne
saldo przepływów gotówki z działalności inwestycyjnej
.
Firma musi bowiem odtwarzać swój majątek trwały. Odnotowywane wysokie wydatki
na działalność inwestycyjną cechują przedsiębiorstwa rozwijające się. W długim
okresie potrzeby inwestycyjne musi być finansowana wyłącznie z dodatniego salda
przepływów z działalności operacyjnej. W krótkim terminie potrzeby inwestycyjne,
mogą być sfinalizowane z dodatniego salda przepływów z działalności finansowej.
Saldo przepływów gotówki z działalności finansowej
może być zarówno
dodatnie jak i ujemne. Jeżeli przedsiębiorstwo znajduje się na etapie szybkiego
rozwoju, musi wykorzystywać nie tylko wewnętrzne źródła finansowania (w postaci
dodatnich przepływów z działalności operacyjnej), ale również źródła zewnętrzne, co
zobrazowane jest dodatnim przepływem z działalności finansowej. Pozyskiwanie
środków pieniężnych z działalności finansowej może odbywa się zarówno drogą
powiększania kapitału obcego, przez zaciąganie kredytów bankowych, pożyczek,
emisję obligacji.
Sumę tych trzech strumieni finansowych możemy uznać, jako „zysk netto w
ujęciu gotówkowym” z działalności firmy. Po dodaniu do tej pozycji kwoty środków
pieniężnych, jakie firma posiadała na początku roku obrotowego otrzymamy środki
pieniężne firmy na koniec badanego okresu. Dzięki takiemu ujęciu przepływów
gotówkowych, ruch gotówki - i w efekcie jej przyrost lub zmniejszenie w danym
okresie - jest możliwy do stwierdzenia i ma charakter obiektywny.
Podsumowując, przyjmujemy, że miarą przetrwania firmy nie jest
wygospodarowany przez nią zysk. W praktyce okazuje się, że zysk przedstawiony
w sprawozdaniu finansowym, tzw. zysk papierowy, nie jest jedynym warunkiem
kontynuowania sprawnej działalności gospodarczej przez spółkę. Równie ważne,
a może nawet ważniejsze, są przepływy zasobów pieniężnych, które określają
wypłacalność firmy i jej płynność.
W opracowaniu wykorzystano materiały z książki : „Praktyczna ocena kondycji finansowej
przedsiębiorstwa” - Marek Nowak
ZESPÓŁ REKOMENDACJI I ANALIZ GIEŁDOWYCH DEPARTAMENT KLIENTÓW DETALICZNYCH
3
[ Pobierz całość w formacie PDF ]