CastleEvolution, History
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
<b>Zamki Europy<b>W poczštkach dziewištego stulecia na mapie Europy zaczęły pojawiać się liczne zamki, stawiane przez lokalnych możnowładców. Z poczštku były to proste w konstrukcji budowle, wkrótce jednak ewoluowały w skomplikowane twierdze. Wiele z nich należało do królów i ich wasali, ale znakomita większoć była stawiana na własny koszt przez lokalnych możnowładców. Wznoszono je do obrony przed barbarzyńcami, ale tak naprawdę miały wzmocnić lokalnš władzę. Było to możliwe, ponieważ Europa w owych czasach nie posiadała strategicznej obrony ani scentralizowanych władz.Ciekawym przykładem "uzamkowienia" Europy był francuski region Poitou. Przed napadami wikingów w IX wieku stały tam trzy zamki, ale już w XI stuleciu było ich 39. Taki sam wzór zachowań obowišzywał w całej Europie. Zamki budowano bardzo szybko i dopiero wynalezienie działa zmniejszyło niesamowitš przewagę, jakš dawały podczas walki grube mury.Rozpowszechnienie zamków, a także zwiększenie liczebnoci armii służšcych do ich obrony wcale nie zaowocowało poprawš bezpieczeństwa i zapanowaniem pokoju, wręcz przeciwnie - rozpoczęły się nieustajšce wojny.<i>Rozwój<i>Pierwsze zamki nazywano motte and bailey. Motte oznaczało szeroki wał ziemny, który miał zazwyczaj 50 stóp wysokoci. Na szczycie motte budowano drewnianš wieżę, wokół podstawy stawiano drewnianš palisadę zwanš potocznie bailey. Za niš były chaty, magazyny i zagrody. Całoć przypominajšcš swoistš wyspę zazwyczaj otaczała fosa rów powstawał przy wybieraniu ziemi na motte. Obie częci zamku łšczyło wšskie, trudno dostępne przejcie. Obrońcy w razie przerwania linii obrony na bailey'u wycofywali się do wieży.W jedenastym stuleciu kamień zastšpił glinę i drewno stosowane przy budowie zamków. Drewniane wieże otaczane bailey'ami zastępowano kolistymi konstrukcjami z kamienia, zwanymi shell keep (warowniami muszlowymi). One z kolei przekształcono póniej w klasyczne warownie lub wieże. Za liniš murów zwieńczonych palisadš przypominajšcš stare baileye znajdowała się właciwa warownia, a całoć otaczano wykopem bšd fosš. Do wnętrza prowadziła tylko jedna brama, chroniona mostem zwodzonym i kratš. Klasycznym przykładem takiej budowli jest londyńska Tower, wybudowana przez Wilhelma Zdobywcę. Poczštkowo była to wielka kanciasta budowla, której ciany wybielono, by sprawiały większe wrażenie. Kolejni królowie otoczyli jš murami obronnymi i innymi przybudówkami.Konstrukcje zamków uległy zmianom, gdy rycerze powrócili z krucjat, wówczas bowiem dotarły wieci o niezwykłych fortyfikacjach i machinach oblężniczych. Koliste zamki tworzono po to, by łatwo otoczyć je jednym bšd kilkoma pasami murów obronnych. Mury wzmacniano poczštkowo kanciastymi wieżami, potem zmieniajšc ich kształty na okršgłe. Narożniki wież były łatwiejsze do ukruszenia, co czyniło je mniej odpornymi na ataki. Koliste wieże były pozbawione tej wady. Na ich szczytach, tak jak i na murach, pojawiły się krenelaże, pozwalajšce na prowadzenie bardziej efektywnej walki.Działa pojawiły się w Europie na poczštku czternastego stulecia, ale naprawdę skuteczna artyleria oblężnicza powstała dopiero w połowie XV wieku. Budowa zamków zmieniała się wraz z udoskonalaniem dział. Wysokie, pionowe mury zastępowano niższymi o pochyłej konstrukcji. W połowie piętnastego stulecia znaczenie zamków zaczęło maleć ze względu na rosnšce wpływy królów. W XI wieku Wilhelm Zdobywca wydał edykt, na mocy którego przejšł na własnoć wszystkie zamki Anglii, próbujšc w ten sposób osłabić szlachtę. W wieku trzynastym trzeba było dostać pozwolenie od króla, by móc zbudować lub wzmocnić zamek. Królowie czynili wszystko, co było w ich mocy, by demilitaryzować fortece, tak by nie stanowiły podpory dla ewentualnych buntowników.Z czasem zamki przestały służyć za kwatery mieszkalne szlachty i popadły w ruinę. O wiele większe znaczenie miały bogate, ufortyfikowane miasta, choćby ze względu na teren znajdujšcy się w obrębie murów.<i>Budowa zamków<i>Budowa zamku mogła trwać od niespełna roku do niemal dwudziestu lat. Przez kilka stuleci był to doć dochodowy przemysł. Znani mistrzowie i wyrobnicy wędrowali w tym celu od miasta do miasta.Wznoszenie zamku Beaumaris w Północnej Walii rozpoczęło się w roku 1295. Zaprojektowano symetrycznš budowlę bez słabych punktów. Zatrudnienie na placu budowy znalazło 30 kowali, 400 murarzy i 2000 innych robotników. Do tych ostatnich należał bardzo szeroki zakres obowišzków, od kruszenia skał pod wykopy po transport budulca na szczyt murów. Nigdy jednak nie ukończono tego zamku. Z kolei zamek w Conway, wybudowany w Walii przez króla angielskiego Edwarda I, powstawał przez 40 miesięcy.Mury zamków budowano z tłuczenia i krzemienia łšczonego zaprawš murarskš. Miały gruboć od 6 do nawet 16 stóp (2 do 5,5 metra).
[ Pobierz całość w formacie PDF ]